Để thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới (NTM), năm 2024, tỉnh tiếp tục chỉ đạo các địa phương đẩy nhanh tiến độ xây dựng xã NTM nâng cao; xóm NTM kiểu mẫu, NTM tiêu biểu. Đồng thời, tập trung duy trì và nâng cao chất lượng các xã về đích NTM, tiếp tục đổi mới phương thức triển khai phù hợp với yêu cầu thực tế. Quyết tâm
Thực hiện Chương trình, Văn phòng điều phối NTM đã tích cực tham mưu cho tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn; tổ chức tập huấn, phổ biến cho các địa phương triển khai các hợp phần theo đúng kế hoạch. Phối hợp tổ chức 3 lớp tập huấn nâng cao năng lực cho 136 cán bộ các cấp, cá nhân tham gia chương trình OCOP; 10 lớp phổ biến về cấp và quản lý mã số vùng trồng sản xuất nông nghiệp; bồi dưỡng nâng cao năng lực kiến thức, kỹ năng cho cán bộ quản lý, thành viên hợp tác xã nông nghiệp... cho trên 1.000 lượt người tham gia. Các sở, ngành, huyện, thành phố cử cán bộ, công chức tham gia tập huấn trực tuyến về hướng dẫn thực hiện các tiêu chí NTM, giai đoạn 2021 - 2025 do Văn phòng Điều phối NTM Trung ương tổ chức.
Ông Nông Chí Kiên, Chi cục Trưởng Chi cục Phát triển nông thôn, Phó Chánh Văn phòng điều phối NTM tỉnh cho biết: Bám sát nội dung chương trình, Văn phòng đã hướng dẫn các địa phương cụ thể hóa và thực hiện tốt các hợp phần từ Chương trình như: Tăng cường hiệu quả quản lý và thực hiện xây dựng NTM theo quy hoạch nhằm nâng cao đời sống kinh tế - xã hội gắn với quá trình đô thị hoá; Phát triển hạ tầng cơ bản đồng bộ, hiện đại, đảm bảo kết nối nông thôn, đô thị và vùng miền; Tiếp tục cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn; Triển khai mạnh mẽ Đề án mỗi xã một sản phẩm (OCOP) nhằm nâng cao giá trị gia tăng, phù hợp với quá trình chuyển đổi số, thích ứng với biến đổi khí hậu;
Phát triển mạnh ngành nghề nông thôn, du lịch nông thôn; nâng cao hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã; hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp ở nông thôn đi đôi với nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn, góp phần tạo việc làm, thu nhập cho người dân theo hướng bền vững. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các dịch vụ hành chính công, chất lượng hoạt động của chính quyền cơ sở, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong xây dựng NTM, đảm bảo khả năng tiếp cận pháp luật của người dân. Tăng cường công tác giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình, nâng cao năng lực xây dựng NTM, truyền thông xây dựng NTM…
Về nguồn lực, năm 2024, Chương trình được Trung ương bố trí 79 tỷ 476 triệu đồng; nguồn vốn kéo dài từ năm 2023 chuyển sang hơn 39 tỷ đồng; ngân sách địa phương đối ứng hơn 32 tỷ đồng; vốn tín dụng 1.300 tỷ đồng; người dân và cộng đồng đóng góp hơn 5,6 tỷ đồng. Bằng nguồn lực trên, tỉnh đã lồng ghép triển khai 911dự án, kế hoạch hỗ trợ phát triển sản xuất, trong đó có 106 kế hoạch hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị; 805 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng. Có nhiều dự án, kế hoạch thúc đẩy phát triển sản xuất đột phá của tỉnh, như: các dự án về cây lê, dẻ, thuốc lá, hồi, quế, trúc sào… góp phần phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập của người dân. Đến nay, toàn tỉnh có 11/139 xã đạt tiêu chí số 10 về thu nhập.
Theo kế hoạch, năm 2024, toàn tỉnh phấn đấu có thêm 5 xã điểm đạt từ 17 - 18 tiêu chí, gồm: Hồng Việt (Hòa An), Đức Xuân (Thạch An), Đàm Thuỷ (Trùng Khánh), Bế Văn Đàn, Mỹ Hưng (Quảng Hòa). Tính đến hết tháng 6, có 2/5 xã đạt 17 tiêu chí NTM là: xã Hồng Việt (Hoà An) và xã Đức Xuân (Thạch An); 3/5 xã chưa đạt, gồm: xã Đàm Thuỷ (Trùng Khánh) đạt 9 tiêu chí; xã Bế Văn Đàn và Mỹ Hưng (Quảng Hòa) đạt từ 14 - 15 tiêu chí. Còn đối với 17 xã được công nhận đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016 - 2020. Đến nay, qua rà soát theo bộ tiêu chí xã NTM, giai đoạn 2021 - 2025 chỉ còn xã Hưng Đạo (Thành phố) duy trì đạt 19/19 tiêu chí NTM; các xã còn lại không đạt chuẩn. Có 25 xóm đạt chuẩn xóm NTM, 3 xóm đạt chuẩn xóm NTM kiểu mẫu; 2 huyện Nguyên Bình và Bảo Lâm chưa có xã đạt chuẩn NTM. Bình quân toàn tỉnh đạt 10,56 tiêu chí NTM/xã.
Bên cạnh kết quả đạt được, trong quá trình triển khai Chương trình, các tiêu chí về hạ tầng kinh tế - xã hội của các địa phương đạt thấp. Nhiều xã gặp khó khăn trong việc thực hiện tiêu chí số 9 về nhà ở dân cư; tiêu chí số 10 về thu nhập; tiêu chí số 11 về nghèo đa chiều; tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm.
Để đạt mục tiêu năm 2024, tạo tiền đề hoàn thành mục tiêu đề ra trong giai đoạn 2021 - 2025, các huyện, thành phố tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 05/CT-UBND, ngày 04/3/2024 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc đẩy mạnh tiến độ xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2024 - 2025. Cụ thể, từ nay đến cuối năm, tỉnh tập trung nguồn lực hỗ trợ xã Hưng Đạo (Thành phố) đạt chuẩn NTM nâng cao, 92 xóm đạt chuẩn NTM và 14 xóm NTM kiểu mẫu.
Văn phòng điều phối NTM tỉnh tăng cường kiểm tra tiến độ thực hiện các mục tiêu Chương trình, từ đó kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện. Tập trung hướng dẫn các huyện, thành phố phân bổ vốn hợp lý; nâng cao chất lượng tiêu chí NTM, đặc biệt, các xã trong trong kế hoạch về đích NTM giai đoạn 2021 - 2025.