DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI TẠI CAO BẰNG - NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM TRONG CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG DỊCH BỆNH
Đặc điểm bệnh dịch tả lợn Châu phi (DTLCP): Dịch tả lợn Châu Phi (ASF) là bệnh có nguồn gốc đầu tiên từ Châu phi và là bệnh lây nhiễm do virus gây ra. Bệnh có thể lây nhanh và xảy ra ở mọi loài lợn, mọi lứa tuổi lợn và tỉ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh. Virus gây bệnh dịch tả lợn có trong máu, cơ quan, dịch bài tiết từ lợn nhiễm bệnh dịch tả Châu phi.
Virus dịch tả lợn có sức đề kháng cao, có khả năng chịu được nhiệt độ thấp, trong thịt lợn sống hoặc ở nhiệt độ không cao virus có thể tồn tại được 3 - 6 tháng, virus bị chết ở 70 độ C. Chính vì sức đề kháng của virus này cao nên khả năng lây lan trên phạm vi rộng và kéo dài. Điều đáng lo ngại là khi bệnh xảy ra, trở thành dịch và lưu cữu nhiều năm.
Bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp, đường tiêu hoá hoặc thông qua việc tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các vật nhiễm virus như: lợn nhiễm bệnh, chuồng trại, phương tiện vận chuyển, dụng cụ, đồ dùng, quần áo nhiễm virus và thức ăn chứa thịt lợn nhiễm bệnh... Bệnh không lây sang người, tuy nhiên người là một tác nhân gây phát tán dịch bệnh.
Tình hình bệnh DTLCP trên địa bàn tỉnh Cao Bằng
Trên địa bàn tỉnh, bệnh DTLCP xảy ra từ đầu năm đến nay diễn ra phức tạp nhất là từ giữa tháng 6/2025 cho đến nay, đã gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi, dịch bệnh xảy ra tại 56/56 xã, phường, ảnh hưởng tới 18.556 hộ chăn nuôi/1.133/1.462 xóm, số lượng lợn tiêu huỷ 111.393 con, trọng lượng tiêu huỷ 6.620.295kg (số liệu cập nhập ngày 21/8/2025).
Kết quả tiêm phòng vac xin cho đàn lợn: Tính đến thời điểm ngày 03/9/2025, Chi cục Chăn nuôi đã cấp phát và phối hợp với các xã, phường tổ chức tiêm phòng được 65.916 con lợn trong diện tiêm, cho 5.026 hộ chăn nuôi lợn tại 50 xã, phường (6 xã, phường không thực hiện tiêm do tại thời điểm triển khai đa số các xóm của xã đã phát sinh các ổ dịch). Có 03 xã đã chủ động mua vác xin về tiêm phòng bổ sung, đến nay, đàn lợn được tiêm vác xin đã ổn định, gồm: Hà Quảng mua 3.400 liều, Tổng Cọt mua 2.000 liều, Phục Hoà mua 2.000 liều.
Theo nhận định, dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, do đợt dịch năm 2025 đặc biệt đã xuất hiện chủng virus mới (chủng lai giữa genotype I và II), hiện chưa có vắc-xin phù hợp, vắc-xin hiện nay chỉ có hiệu lực phòng bệnh đối với chủng genotype II. Khi dịch bệnh xảy ra, Chi cục Chăn nuôi (Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã tích cực phối hợp với chính quyền địa phương để triển khai các biện pháp khoanh vùng, xử lý ổ dịch, tiêu huỷ lợn bệnh, tiêu độc khử trùng môi trường chăn nuôi... tuy nhiên đến nay các ổ dịch vẫn tiếp tục xảy ra. Trước nguy cơ bùng phát DTLCP, công tác phòng, chống và xử lý dịch bệnh cần phải được thực hiện thường xuyên, liên tục, trách nhiệm và khoa học, cần đánh giá chính xác về tình hình dịch bệnh hiện nay, dự báo nguy cơ để có biện pháp xử lý phù hợp, hiệu quả.
Những vấn đề cần quan tâm trong công tác phòng, chống bệnh DTLCP trên địa bàn tỉnh
Về công tác chỉ đạo; tổ chức bộ máy
Sở Nông nghiệp và Môi trường đã chủ động tham mưu cho UBND ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống bệnh DTLCP trên địa bàn tỉnh. Các địa phương đã triển khai các biện pháp phòng, chống dịch; UBND tỉnh và ngành chuyên môn đã tổ chức các cuộc họp trực tuyến trực tiếp làm việc với UBND các xã, phường chỉ đạo công tác phòng chống bệnh DTLCP; thành lập các đoàn công tác xuống trực tiếp cơ sở để chỉ đạo công tác chống dịch.
Về tổ chức bộ máy: Khi chính quyền địa phương 02 cấp đi vào hoạt động từ ngày 01/7/2025, nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác chăn nuôi, thú y, thuỷ sản được UBND các xã giao cho phòng Kinh tế/phòng Kinh tế, Hạ tầng, Đô thị thực hiện. Trong khi đó tại nhiều xã, phường còn thiếu cán bộ chuyên ngành phụ trách công tác nông nghiệp, đặc biệt là cán bộ có chuyên môn về chăn nuôi, thú y, gây ảnh hưởng rất lớn đến công tác tham mưu, triển khai thực hiện các hoạt động phòng, chống dịch bệnh động vật trên địa bàn. Bên cạnh đó, khi thực hiện CQĐP 02 cấp, các xã cơ bản không còn lực lượng thú y viên.
Về công tác tuyên truyền nâng cao ý thức phòng, chống dịch của người dân
Đã được quan tâm chỉ đạo quyết liệt, tuy nhiên tại một số nơi công tác chỉ đạo chống dịch còn chủ quan, lơ là. Công tác tuyên truyền triển khai chưa đến từng hộ dân, một số hộ dân vẫn đi mua lợn giống về nuôi (lợn đang trong thời gian ủ bệnh), thậm chí có những hộ dân còn mua lợn giống qua mạng online tại thời điểm dịch bệnh đang bùng phát, nên đàn lợn mua đã chết do nhiễm dịch bệnh.
Mặc dù hàng năm bệnh DTLCP luôn xảy ra thường xuyên, với các ổ dịch lẻ tẻ. Tuy nhiên, một số hộ dân ý thức trong công tác phòng chống dịch bệnh còn chủ quan, xem nhẹ; chưa chủ động thực hiện các biện pháp để phòng dịch như phun thuốc sát trùng, rắc vôi xung quanh chuồng và quanh lối đi, không thực hiện thu gom chất thải vào đúng nơi quy định, không quây rào chắn hoặc thực hiện các biện pháp hạn chế người ra vào chuồng nuôi để hạn chế dịch bệnh. Có trường hợp người dân giấu dịch, không báo cáo chính quyền, tranh thủ bán hoặc giết mổ lợn bệnh.
Mặc dù đã có hướng dẫn việc khử trùng tiêu độc, nhưng việc áp dụng các biện pháp vệ sinh, sát trùng, xử lý lợn bệnh, và tuân thủ các quy định về phòng chống dịch ở một số nơi vẫn chưa được thực hiện quyết liệt và đồng bộ.
Về triển khai các biện pháp công bố dịch, khoanh vùng ổ dịch: Các xã đã chủ động thực hiện công bố dịch trên địa bàn theo quy định; Tuy nhiên vẫn còn lúng túng trong việc xác định khoanh vùng ổ dịch. Khi trên địa bàn xảy ra dịch, việc điều tra nguyên nhân xác định các nguồn gốc gây ra ổ dịch chưa được triển khai thực hiện kịp thời.
Về phương thức chăn nuôi
Chăn nuôi trên địa bàn tỉnh chủ yếu vẫn là chăn nuôi quy mô nông hộ, nhỏ lẻ, tận dụng nguồn thức ăn sẵn có và thực phẩm dư thừa là chủ yếu; việc áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học còn hạn chế.
Về công tác kiểm soát giết mổ, vận chuyển động vật
Trên địa bàn tỉnh không có cơ sở giết mổ tập trung, việc giết mổ lợn chủ yếu thực hiện tại các hộ gia đình, với quy mô nhỏ lẻ 1-2 con/ngày. Thực trạng việc giết mổ lợn tại gia đình thường về đêm hoặc sáng sớm, không cần trang thiết bị lớn, dụng cụ đơn giản (thường chỉ có dao mổ, xô, chậu ..), có thể giết mổ ngay tại cửa chuồng, sân bể, khoảng đất rộng quanh khu vực chuồng nuôi, ô nhiễm môi trường là điều khó tránh khỏi. Hơn nữa, chủ nuôi và người giết mổ không thực hiện việc khai báo với cơ quan chức năng nên việc kiểm soát của chính quyền địa phương và lực lượng chuyên môn rất khó. Bên cạnh đó, lực lượng kiểm soát chuyên môn, hệ thống thú y hiện đang không đủ nhân lực, không còn thệ thống thú y cơ sở theo quy định tại Luật Thú y nên việc quản lý nguồn nhân lực để thực hiện việc kiểm dịch, kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y trên địa bàn rất khó khăn, nhiều bất cập. Đối với các Trạm Dịch vụ Nông nghiệp phụ trách khu vực, lực lượng viên chức thực hiện nhiệm vụ thú y không đủ thẩm quyền để kiểm soát hoạt động giết mổ tại khu vực quản lý trên địa bàn.
Việc kiểm soát vận chuyển và giết mổ lợn gặp nhiều trở ngại do thiếu quy chế phối hợp rõ ràng giữa các lực lượng như thú y, công an, quản lý thị trường và chính quyền địa phương.
Giải pháp thực hiện trong công tác phòng, chống bệnh dịch tả lợn Châu phi trên địa bàn tỉnh
1. Công tác chỉ đạo; kiểm tra, bám sát địa bàn
Các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền địa phương tổ chức quán triệt, triển khai chỉ đạo thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch.
Thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm, không kịp thời phát hiện hoặc để dịch bệnh kéo dài, gây thiệt hại kinh tế và ảnh hưởng đến đời sống nhân dân.
Thành lập các Đoàn kiểm tra, Tổ kiểm soát lưu động để đôn đốc, hướng dẫn các biện pháp phòng, chống dịch bệnh tại cơ sở xóm.
2. Tổ chức bộ máy
Cần kiện toàn lại tổ chức bộ máy lực lượng thú y theo quy định tại Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật; tăng cường công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn và cải thiện chế độ phụ cấp cho cán bộ thú y.
3. Tuyên truyền, nâng cao ý thức người chăn nuôi
Tăng cường thông tin, tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức cho người dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong công tác phòng, chống dịch; về tính chất nguy hiểm của bệnh DTLCP, nguy cơ dịch, cách phòng bệnh, trách nhiệm người dân khi phát hiện lợn bệnh; hướng dẫn người dân tuân thủ nguyên tắc “5 không” trong công tác phòng, chống dịch bệnh: (1) Không giấu dịch. (2) Không mua bán, vận chuyển lợn bệnh, lợn chết, lợn không rõ nguồn gốc. (3) Không giết mổ tiêu thụ lợn bệnh, lợn chết, lợn không rõ nguồn gốc. (4) Không vứt lợn chết ra môi trường. (5) Không sử dụng thực phẩm thừa của người làm thức ăn cho lợn, kể cả khi nấu chín. Hỗ trợ người dân phân biệt rõ dấu hiệu bệnh để kịp thời báo cáo và xử lý khi có ổ dịch xảy ra. Tuyên truyền người dân áp dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học.
4. Tăng cường giám sát, phát hiện và xử lý ổ dịch kịp thời
Tổ chức giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh tại các cơ sở chăn nuôi, điểm giết mổ, buôn bán, vận chuyển lợn và sản phẩm từ lợn.
Khi phát hiện lợn ốm, chết bất thường phải báo cáo ngay cho cơ quan thú y để kịp thời lấy mẫu xét nghiệm và xử lý.
Các trường hợp có kết quả dương tính với Dịch tả lợn Châu Phi phải thực hiện tiêu hủy bắt buộc và tiêu độc khử trùng theo đúng quy định.
Khi xuất hiện ổ dịch cần khoanh vùng, tiêu hủy, phun khử trùng và cung cấp vôi bột, hóa chất kịp thời. Cần chuẩn bị sẵn lực lượng, vật tư thú y để sẵn sàng áp dụng nguyên tắc “4 tại chỗ”: “Chỉ đạo tại chỗ, huy động nhân lực/vật lực/phương tiện tại chỗ”.
5. Kiểm soát vận chuyển, giết mổ, buôn bán lợn, sản phẩm từ lợn
Tăng cường kiểm tra việc giết mổ, vận chuyển, kinh doanh lợn và sản phẩm từ lợn, đảm bảo có giấy tờ kiểm dịch hợp lệ.
Kịp thời phát hiện, ngăn chặn và kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển động vật ra khỏi địa bàn tỉnh không có Giấy chứng nhận kiểm dịch, giấu dịch, buôn bán, vận chuyển động vật bệnh, nghi mắc bệnh, vứt xác động vật ra môi trường làm lây lan dịch bệnh, gây ô nhiễm môi trường.
6. Triển khai các biện pháp phòng bệnh cho đàn lợn
Người chăn nuôi cần tuân thủ các biện pháp phòng bệnh cho vật nuôi bao gồm: vệ sinh huồng trại và môi trường chăn nuôi (thường xuyên vệ sinh, khử trùng tiêu độc chuồng trại); chấp hành tốt quy định tiêm phòng và tiêm đầy đủ các loại vaccine định kỳ theo lịch của cơ quan thú y; cung cấp dinh dưỡng và nước uống đảm bảo chất lượng cho đàn vật nuôi; quan sát vật nuôi hàng ngày để phát hiện sớm bệnh, cách ly vật nuôi ốm để tránh lây lan, và xử lý chất thải đúng quy định. Ngoài ra, cần chú ý đến việc xây dựng chuồng trại phù hợp, thông thoáng, và mua vật nuôi từ nguồn uy tín.
7. Tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chăn nuôi, thực hiện việc kê khai chăn nuôi theo đúng quy định; hướng dẫn các quy định, điều kiện chăn nuôi, xử lý chất thải đối với chăn nuôi nông hộ, chăn nuôi trang trại quy mô vừa và nhỏ; tổ chức rà soát, bổ sung quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung, bố trí quỹ đất để xây dựng cơ sở chăn nuôi, cơ sở giết mổ ./.
Bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp, đường tiêu hoá hoặc thông qua việc tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các vật nhiễm virus như: lợn nhiễm bệnh, chuồng trại, phương tiện vận chuyển, dụng cụ, đồ dùng, quần áo nhiễm virus và thức ăn chứa thịt lợn nhiễm bệnh... Bệnh không lây sang người, tuy nhiên người là một tác nhân gây phát tán dịch bệnh.
Tình hình bệnh DTLCP trên địa bàn tỉnh Cao Bằng
Trên địa bàn tỉnh, bệnh DTLCP xảy ra từ đầu năm đến nay diễn ra phức tạp nhất là từ giữa tháng 6/2025 cho đến nay, đã gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi, dịch bệnh xảy ra tại 56/56 xã, phường, ảnh hưởng tới 18.556 hộ chăn nuôi/1.133/1.462 xóm, số lượng lợn tiêu huỷ 111.393 con, trọng lượng tiêu huỷ 6.620.295kg (số liệu cập nhập ngày 21/8/2025).
Kết quả tiêm phòng vac xin cho đàn lợn: Tính đến thời điểm ngày 03/9/2025, Chi cục Chăn nuôi đã cấp phát và phối hợp với các xã, phường tổ chức tiêm phòng được 65.916 con lợn trong diện tiêm, cho 5.026 hộ chăn nuôi lợn tại 50 xã, phường (6 xã, phường không thực hiện tiêm do tại thời điểm triển khai đa số các xóm của xã đã phát sinh các ổ dịch). Có 03 xã đã chủ động mua vác xin về tiêm phòng bổ sung, đến nay, đàn lợn được tiêm vác xin đã ổn định, gồm: Hà Quảng mua 3.400 liều, Tổng Cọt mua 2.000 liều, Phục Hoà mua 2.000 liều.
Theo nhận định, dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, do đợt dịch năm 2025 đặc biệt đã xuất hiện chủng virus mới (chủng lai giữa genotype I và II), hiện chưa có vắc-xin phù hợp, vắc-xin hiện nay chỉ có hiệu lực phòng bệnh đối với chủng genotype II. Khi dịch bệnh xảy ra, Chi cục Chăn nuôi (Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã tích cực phối hợp với chính quyền địa phương để triển khai các biện pháp khoanh vùng, xử lý ổ dịch, tiêu huỷ lợn bệnh, tiêu độc khử trùng môi trường chăn nuôi... tuy nhiên đến nay các ổ dịch vẫn tiếp tục xảy ra. Trước nguy cơ bùng phát DTLCP, công tác phòng, chống và xử lý dịch bệnh cần phải được thực hiện thường xuyên, liên tục, trách nhiệm và khoa học, cần đánh giá chính xác về tình hình dịch bệnh hiện nay, dự báo nguy cơ để có biện pháp xử lý phù hợp, hiệu quả.
Những vấn đề cần quan tâm trong công tác phòng, chống bệnh DTLCP trên địa bàn tỉnh
Về công tác chỉ đạo; tổ chức bộ máy
Sở Nông nghiệp và Môi trường đã chủ động tham mưu cho UBND ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống bệnh DTLCP trên địa bàn tỉnh. Các địa phương đã triển khai các biện pháp phòng, chống dịch; UBND tỉnh và ngành chuyên môn đã tổ chức các cuộc họp trực tuyến trực tiếp làm việc với UBND các xã, phường chỉ đạo công tác phòng chống bệnh DTLCP; thành lập các đoàn công tác xuống trực tiếp cơ sở để chỉ đạo công tác chống dịch.
Về tổ chức bộ máy: Khi chính quyền địa phương 02 cấp đi vào hoạt động từ ngày 01/7/2025, nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác chăn nuôi, thú y, thuỷ sản được UBND các xã giao cho phòng Kinh tế/phòng Kinh tế, Hạ tầng, Đô thị thực hiện. Trong khi đó tại nhiều xã, phường còn thiếu cán bộ chuyên ngành phụ trách công tác nông nghiệp, đặc biệt là cán bộ có chuyên môn về chăn nuôi, thú y, gây ảnh hưởng rất lớn đến công tác tham mưu, triển khai thực hiện các hoạt động phòng, chống dịch bệnh động vật trên địa bàn. Bên cạnh đó, khi thực hiện CQĐP 02 cấp, các xã cơ bản không còn lực lượng thú y viên.
Về công tác tuyên truyền nâng cao ý thức phòng, chống dịch của người dân
Đã được quan tâm chỉ đạo quyết liệt, tuy nhiên tại một số nơi công tác chỉ đạo chống dịch còn chủ quan, lơ là. Công tác tuyên truyền triển khai chưa đến từng hộ dân, một số hộ dân vẫn đi mua lợn giống về nuôi (lợn đang trong thời gian ủ bệnh), thậm chí có những hộ dân còn mua lợn giống qua mạng online tại thời điểm dịch bệnh đang bùng phát, nên đàn lợn mua đã chết do nhiễm dịch bệnh.
Mặc dù hàng năm bệnh DTLCP luôn xảy ra thường xuyên, với các ổ dịch lẻ tẻ. Tuy nhiên, một số hộ dân ý thức trong công tác phòng chống dịch bệnh còn chủ quan, xem nhẹ; chưa chủ động thực hiện các biện pháp để phòng dịch như phun thuốc sát trùng, rắc vôi xung quanh chuồng và quanh lối đi, không thực hiện thu gom chất thải vào đúng nơi quy định, không quây rào chắn hoặc thực hiện các biện pháp hạn chế người ra vào chuồng nuôi để hạn chế dịch bệnh. Có trường hợp người dân giấu dịch, không báo cáo chính quyền, tranh thủ bán hoặc giết mổ lợn bệnh.
Mặc dù đã có hướng dẫn việc khử trùng tiêu độc, nhưng việc áp dụng các biện pháp vệ sinh, sát trùng, xử lý lợn bệnh, và tuân thủ các quy định về phòng chống dịch ở một số nơi vẫn chưa được thực hiện quyết liệt và đồng bộ.
Về triển khai các biện pháp công bố dịch, khoanh vùng ổ dịch: Các xã đã chủ động thực hiện công bố dịch trên địa bàn theo quy định; Tuy nhiên vẫn còn lúng túng trong việc xác định khoanh vùng ổ dịch. Khi trên địa bàn xảy ra dịch, việc điều tra nguyên nhân xác định các nguồn gốc gây ra ổ dịch chưa được triển khai thực hiện kịp thời.
Về phương thức chăn nuôi
Chăn nuôi trên địa bàn tỉnh chủ yếu vẫn là chăn nuôi quy mô nông hộ, nhỏ lẻ, tận dụng nguồn thức ăn sẵn có và thực phẩm dư thừa là chủ yếu; việc áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học còn hạn chế.
Về công tác kiểm soát giết mổ, vận chuyển động vật
Trên địa bàn tỉnh không có cơ sở giết mổ tập trung, việc giết mổ lợn chủ yếu thực hiện tại các hộ gia đình, với quy mô nhỏ lẻ 1-2 con/ngày. Thực trạng việc giết mổ lợn tại gia đình thường về đêm hoặc sáng sớm, không cần trang thiết bị lớn, dụng cụ đơn giản (thường chỉ có dao mổ, xô, chậu ..), có thể giết mổ ngay tại cửa chuồng, sân bể, khoảng đất rộng quanh khu vực chuồng nuôi, ô nhiễm môi trường là điều khó tránh khỏi. Hơn nữa, chủ nuôi và người giết mổ không thực hiện việc khai báo với cơ quan chức năng nên việc kiểm soát của chính quyền địa phương và lực lượng chuyên môn rất khó. Bên cạnh đó, lực lượng kiểm soát chuyên môn, hệ thống thú y hiện đang không đủ nhân lực, không còn thệ thống thú y cơ sở theo quy định tại Luật Thú y nên việc quản lý nguồn nhân lực để thực hiện việc kiểm dịch, kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y trên địa bàn rất khó khăn, nhiều bất cập. Đối với các Trạm Dịch vụ Nông nghiệp phụ trách khu vực, lực lượng viên chức thực hiện nhiệm vụ thú y không đủ thẩm quyền để kiểm soát hoạt động giết mổ tại khu vực quản lý trên địa bàn.
Việc kiểm soát vận chuyển và giết mổ lợn gặp nhiều trở ngại do thiếu quy chế phối hợp rõ ràng giữa các lực lượng như thú y, công an, quản lý thị trường và chính quyền địa phương.
Giải pháp thực hiện trong công tác phòng, chống bệnh dịch tả lợn Châu phi trên địa bàn tỉnh
1. Công tác chỉ đạo; kiểm tra, bám sát địa bàn
Các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền địa phương tổ chức quán triệt, triển khai chỉ đạo thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch.
Thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm, không kịp thời phát hiện hoặc để dịch bệnh kéo dài, gây thiệt hại kinh tế và ảnh hưởng đến đời sống nhân dân.
Thành lập các Đoàn kiểm tra, Tổ kiểm soát lưu động để đôn đốc, hướng dẫn các biện pháp phòng, chống dịch bệnh tại cơ sở xóm.
2. Tổ chức bộ máy
Cần kiện toàn lại tổ chức bộ máy lực lượng thú y theo quy định tại Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật; tăng cường công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn và cải thiện chế độ phụ cấp cho cán bộ thú y.
3. Tuyên truyền, nâng cao ý thức người chăn nuôi
Tăng cường thông tin, tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức cho người dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong công tác phòng, chống dịch; về tính chất nguy hiểm của bệnh DTLCP, nguy cơ dịch, cách phòng bệnh, trách nhiệm người dân khi phát hiện lợn bệnh; hướng dẫn người dân tuân thủ nguyên tắc “5 không” trong công tác phòng, chống dịch bệnh: (1) Không giấu dịch. (2) Không mua bán, vận chuyển lợn bệnh, lợn chết, lợn không rõ nguồn gốc. (3) Không giết mổ tiêu thụ lợn bệnh, lợn chết, lợn không rõ nguồn gốc. (4) Không vứt lợn chết ra môi trường. (5) Không sử dụng thực phẩm thừa của người làm thức ăn cho lợn, kể cả khi nấu chín. Hỗ trợ người dân phân biệt rõ dấu hiệu bệnh để kịp thời báo cáo và xử lý khi có ổ dịch xảy ra. Tuyên truyền người dân áp dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học.
4. Tăng cường giám sát, phát hiện và xử lý ổ dịch kịp thời
Tổ chức giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh tại các cơ sở chăn nuôi, điểm giết mổ, buôn bán, vận chuyển lợn và sản phẩm từ lợn.
Khi phát hiện lợn ốm, chết bất thường phải báo cáo ngay cho cơ quan thú y để kịp thời lấy mẫu xét nghiệm và xử lý.
Các trường hợp có kết quả dương tính với Dịch tả lợn Châu Phi phải thực hiện tiêu hủy bắt buộc và tiêu độc khử trùng theo đúng quy định.
Khi xuất hiện ổ dịch cần khoanh vùng, tiêu hủy, phun khử trùng và cung cấp vôi bột, hóa chất kịp thời. Cần chuẩn bị sẵn lực lượng, vật tư thú y để sẵn sàng áp dụng nguyên tắc “4 tại chỗ”: “Chỉ đạo tại chỗ, huy động nhân lực/vật lực/phương tiện tại chỗ”.
5. Kiểm soát vận chuyển, giết mổ, buôn bán lợn, sản phẩm từ lợn
Tăng cường kiểm tra việc giết mổ, vận chuyển, kinh doanh lợn và sản phẩm từ lợn, đảm bảo có giấy tờ kiểm dịch hợp lệ.
Kịp thời phát hiện, ngăn chặn và kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển động vật ra khỏi địa bàn tỉnh không có Giấy chứng nhận kiểm dịch, giấu dịch, buôn bán, vận chuyển động vật bệnh, nghi mắc bệnh, vứt xác động vật ra môi trường làm lây lan dịch bệnh, gây ô nhiễm môi trường.
6. Triển khai các biện pháp phòng bệnh cho đàn lợn
Người chăn nuôi cần tuân thủ các biện pháp phòng bệnh cho vật nuôi bao gồm: vệ sinh huồng trại và môi trường chăn nuôi (thường xuyên vệ sinh, khử trùng tiêu độc chuồng trại); chấp hành tốt quy định tiêm phòng và tiêm đầy đủ các loại vaccine định kỳ theo lịch của cơ quan thú y; cung cấp dinh dưỡng và nước uống đảm bảo chất lượng cho đàn vật nuôi; quan sát vật nuôi hàng ngày để phát hiện sớm bệnh, cách ly vật nuôi ốm để tránh lây lan, và xử lý chất thải đúng quy định. Ngoài ra, cần chú ý đến việc xây dựng chuồng trại phù hợp, thông thoáng, và mua vật nuôi từ nguồn uy tín.
7. Tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chăn nuôi, thực hiện việc kê khai chăn nuôi theo đúng quy định; hướng dẫn các quy định, điều kiện chăn nuôi, xử lý chất thải đối với chăn nuôi nông hộ, chăn nuôi trang trại quy mô vừa và nhỏ; tổ chức rà soát, bổ sung quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung, bố trí quỹ đất để xây dựng cơ sở chăn nuôi, cơ sở giết mổ ./.
Tác giả bài viết: Nông Thị Hoan - Chi cục Chăn nuôi tỉnh Cao Bằng
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là %s để có thể bình luận
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT
THỐNG KÊ TRUY CẬP
- Đang truy cập13
- Hôm nay729
- Tháng hiện tại5,784
- Tổng lượt truy cập434,761